Vanilya, salepgiller ailesine mensup olan bir bitkidir. Genellikle tropikal iklimlere sahip bazı ülkelerde yetiştirilir. Bitkinin yaprakları sapsız ve dolgundur, meyveleri ise 20 cm'ye kadar uzayabilir. Vanilyanın kokusu özel ve tadı hafif acımsıdır. Geniş bir coğrafyada, özellikle Güney Amerika'nın Meksika bölgesinde yetiştirilir. Tarihsel olarak vanilya, tapınaklarda koku vermek ve kötü ruhları uzaklaştırmak için kullanılmıştır; daha sonra yiyecek ve içeceklerde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Vanilya, kalsiyum, sodyum ve demir gibi önemli mineraller içerir. Vanilya yetiştirmek işçilik gerektiren zahmetli bir süreçtir. Bitki toplandıktan sonra ancak 9 ay sonra tam tadını ve aromasını vermeye başlar. Vanilya, kurutma işleminden sonra gerçek tadını alır ve kullanılabilir hale gelir.

Vanilya, geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir. Gıda sektöründe, özellikle aşağıdaki ürünlerde yaygın olarak kullanılır:

Ayrıca vanilya, kozmetik ürünlerde, parfümlerde ve çeşitli koku verici ürünlerde de sıkça kullanılır.

Vanilya, sağlık açısından da önemli bir bitkidir. Mide ve sinir sistemi üzerinde olumlu etkileri bulunur. Özellikle ülser hastalarına önerilir. Vanilyanın ateş düşürücü etkisi vardır, hazmı kolaylaştırır ve regl dönemlerinde kadınların sancılarını hafifletir. Ayrıca bronşları temizler ve öksürüğü keser.

Vanilya aromasının elde edilmesi, vanilya bitkisinin sürekli tedarik edilememesi ve pahalı olması nedeniyle genellikle kimyasal yöntemlerle gerçekleştirilir. Vanilya aroması, özellikle aşağıdaki sektörlerde yaygın olarak kullanılır:

Vanilya aroması, strese karşı sakinleştirici olarak da kullanılabilir; ancak vanilya yağı ağızdan alınmamalıdır. Reçel, bal ve şeker gibi ürünlerde kuvvetli bir tat elde etmek isterseniz, vanilya çubuğunu ortadan ikiye ayırarak kullanabilir ve 1-2 hafta bu ürünlerin içinde bekleterek aromanın tadını alabilirsiniz. Ayrıca vanilya aromasını elde etmek için vanilya çubuklarını ikiye ayırıp alkolde bekletmek de etkili bir yöntemdir.